We hebben een voordeel van € 610.000 omdat we een bedrag terug gestort hebben gekregen vanuit de egalisatiereserve WSW. Door lagere realisatie krijgen we over 2018 € 610.000 teruggestort van het Werkvoorzieningschap. Dit is een incidentele meevaller voor het jaar 2019.

We verhogen het investeringskrediet van de brede school in Lith met € 200.000. Dit is nodig door extra kosten van meerwerk en afronding. De aanvullende kapitaallasten kunnen we opvangen door onttrekking aan de bestemmingsreserve kapitaallasten die we hebben. Daarom hebben we geen aanvullend budget nodig. De reserve brede school is gevormd door een subsidie van de provincie Noord-Brabant bij de herindeling met Lith en een bijdrage uit grondexploitaties in 2018 en in 2023. In de afgelopen jaren werden ook overschotten in de exploitatie aan de reserve toegevoegd om het risico van mogelijk tegenvallende opbrengsten uit grondverkopen af te dekken. Als gevolg van de vertraging in de uitvoering werden geen kosten gemaakt. Een recente doorrekening van de bestemmingsreserve kapitaallasten brede school Lith laat zien dat we de in 2023 geraamde onttrekking aan de reserve van het grondbedrijf van € 2.820.000 kunnen verlagen met € 1.110.000 naar € 1.710.000.

We verwachten het budget voor gesubsidieerde peuteropvang niet volledig nodig te hebben in 2019. Het gaat om een eenmalig bedrag van € 110.000. Dit jaar zijn er onverwacht veel gezinnen met tweeverdieners die gebruik maken van peuteropvang. Zij hebben recht op Kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst en hoeven daardoor dus geen gebruik te maken van de gemeentelijke gesubsidieerde peuteropvang. Daardoor houden we dit jaar geld over. Vanaf volgend jaar zijn er veranderingen op het gebied van gesubsidieerde peuteropvang. Dit gaat om onder andere een nieuwe financiële regeling en andere wettelijke verplichtingen. Daarom verwachten we vanaf volgend jaar het volledige budget nodig te hebben.

We stellen de begroting van Leerplicht eenmalig naar beneden bij met € 39.500. Door het positieve resultaat in 2018 is de reserve bij het RBL/BNO gestegen boven de afgesproken limiet. De bestuurders hebben daarom afgesproken het meerdere uit te keren aan de deelnemende gemeenten. We hebben daarom een voordeel van € 39.500.

Naast de reguliere investering voor de nieuwbouw verwachten we incidentele kosten van € 502.000 in 2020 en € 256.000 in 2021. De planning is om in 2020 en 2021 vervangende nieuwbouw te realiseren voor basisschool ’t Schrijverke en de bijbehorende gymzaal in Herpen. Dat gebeurt op de huidige locatie. De investeringskosten voor het gebouw zitten in het Meerjarig Investeringsplan voor maatschappelijk vastgoed. Daarnaast zijn er diverse bijkomende kosten. De belangrijkste incidentele kosten zijn tijdelijke huisvesting (€ 575.000), tijdelijk gymvervoer naar Ravenstein (€ 17.000) en het afboeken van de restant boekwaarde van het huidige gebouw (€ 247.000). Het afboeken van de boekwaarde betekent een jaarlijkse besparing van € 39.000. Echter door te investeren in de openbare ruimte (€ 600.000), hogere eigendomskosten en hogere kosten beheer en onderhoud openbare ruimte besparing stijgen de jaarlijkse kosten met ongeveer hetzelfde bedrag. De hoogte van de investering brengen we in beeld bij de concrete uitwerking van de investering in een raadsvoorstel. De nieuwe school en gymzaal worden een stuk kleiner dan het huidige gebouw. Het huidige gebouw is groter dan noodzakelijk als we kijken naar de leerlingenaantallen en de prognose hiervan. Dat geldt ook voor het hele terrein van de school. Daarom willen we ook het terrein van de school verkleinen en daarmee een deel van het terrein toevoegen aan de openbare ruimte. Verder willen we maatregelen nemen om de verkeerssituatie rondom de school en de gymzaal te verbeteren. We werken de plannen de komende periode verder uit en komen erop terug in een afzonderlijk raadsvoorstel.

We verlagen het budget 2019 met € 45.000 dat was bestemd voor de pilot van Zorg naar Werk. We hebben minder geld nodig omdat de oplossingen binnen reguliere budgetten van de Wmo en Participatiewet betaald kunnen worden. De te maken kosten zijn voor extra inzet van consulenten en projectmiddelen voor ondersteuning van Movisie en leerbijenkomsten. Hierdoor kunnen we de oorspronkelijke raming van € 80.000 met € 45.000 verlagen. De kosten van de pilot betalen we uit de reserve wonen, welzijn en zorg. Doordat we minder budget nodig hebben onttrekken doen we ook een lager beroep op deze reserve.

We vragen om voor de herontwikkeling van het Hooghuis Ravenstein € 1,55 miljoen beschikbaar te stellen. Dit bedrag is nodig voor het afdekken van het verwachte verlies binnen de nieuwe grondexploitatie Hooghuis Ravenstein. Op deze school rust nog een boekwaarde van € 1,78 miljoen per 1 januari 2020. Deze boekwaarde wordt ingebracht bij de nieuwe grondexploitatie en hierdoor kunnen de komende jaren de kapitaal- en exploitatielasten vervallen. In 2020 betreft dit een vrijval van ruim € 82.000 aan kapitaallasten. Dit bedrag loopt de jaren daarna nog iets op in verband met wegvallende kosten verzekering en belastingen.

We hebben het Meerjaren Investeringsplan (MIP) voor onderwijsgebouwen geactualiseerd. We hebben de bedragen verhoogd met de bouwkostenstijging tot en met 2019. Daarnaast hebben we de planning van de projecten bijgesteld op basis van de voortgang binnen de projecten en de beschikbare ambtelijke capaciteit. Hierdoor schuiven sommige projecten naar latere jaren. Door deze actualisatie hebben we in 2021 een voordeel van € 661.000 en in 2022 van € 44.000. Vanaf 2023 is er een structureel nadeel van € 96.000. We werken toe naar investeringsbesluiten voor ’t Schrijverke in Herpen en voor de Nicolaasschool. De geplande start van de uitvoering van deze projecten is in 2020. Verder werken we aan de planvoorbereiding voor de scholencarrousel Oss NoordWest (Korenaer en Kennedyschool).

MFA de Koppellinck in Geffen doet voor de jaren 2017 en 2018 een beroep op de vastgestelde garantstelling van € 25.000 per jaar. Dit kost € 50.000. De Koppellinck legitimeert en positioneert zich in haar functie als MFA die gericht is op de maatschappelijke ontwikkelingen. Zij faciliteert de maatschappelijke opgave om mensen langer in hun woonomgeving te laten verblijven. Dit is vormgegeven door het huisvesten van een burgerzorgcoöperatie ‘Kom d’rin’ waarbij ontmoetingsactiviteiten plaatsvinden en de Koppellinck de uitvalsbasis voor dienstverlening is. Samen eten is hierbij een essentieel programmaonderdeel. Met het realiseren van een keuken en eetpunt voor kwetsbare eenzame inwoners is een maatschappelijke oplossing gecreëerd. Hierdoor is in 2017 en 2018 een tijdelijk tekort in de reguliere exploitatie ontstaan. We betalen dit tekort uit de reserve Integraal voorzieningenbeleid.

Stichting Koninklijke Kentalis maakt vanaf schooljaar 2019-2020 medegebruik van locatie West van het Hooghuis. Hiervoor was een inpandige verbouwing noodzakelijk met een totale investering van € 135.000. De jaarlijkse kosten hiervan zijn € 7.425 vanaf 2020. Kentalis maakte eerst gebruik van locatie Den Bongerd van Stichting Carmelcollege/het Hooghuis. Na opheffing van locatie Den Bongerd blijft de samenwerking tussen beide stichtingen bestaan. Kentalis had voor haar aandeel in de verbouwingskosten nog recht om een investeringskrediet aan te vragen.

Vanaf 2019 ontvangen we van het rijk een fors hogere rijksuitkering voor het onderwijsachterstandenbeleid. In 2019 ontvangen we circa € 1,4 miljoen extra. De uitkering is een specifieke rijksuitkering en de gelden daarvan moeten ook aan OAB besteed worden. Hierdoor passen we zowel de uitgaven als de inkomsten aan. Omdat de werkzaamheden van OAB toenemen is ook extra geld nodig voor de uitvoering daarvan. Daarom is de formatie met 1 fte uitgebreid (€ 82.200). Deze uitvoeringskosten komen ook ten laste van de rijksuitkering. Bij de jaarrekening 2018 hebben we bij onderwijsbeleid een financieel voordeel van ruim € 300.000 gemeld. Dit omdat de kosten sociaal medische indicatie (SMI) die we aan ONS welzijn betalen ook onder Onderwijsachterstandenbeleid vallen. Dit is structureel en dus hebben we een financieel voordeel van € 300.000.

Wij stellen voor om de begroting van Jongeren individuele Diagnose structureel te verlagen met € 100.000. Voor de niet-uitkeringsgerechtigden (NUG) hebben we een extra budget van 400.000. In 2019 verwachten wij dit budget voor 300.000 uit te nutten. Dit betreft voornamelijk de kosten van jobcoaching voor jongeren die met loonkostensubsidie aan het werk zijn (60) en bemiddelingstrajecten voor NUG-gers (20). De kosten van jobcoaching zijn structureel. Wij zetten dit in om ervoor te zorgen dat kwetsbare jongeren duurzaam aan het werk blijven. Wij verwachten geen verdere kostenstijging, omdat het een veelal tijdelijke voorziening is gedurende gemiddeld 3 jaren. Deze voorziening kent nieuwe jongeren en jongeren die uitstromen uit de voorziening.

Inwoners die 3 jaar of langer een laag inkomen hebben kunnen gebruik maken van de individuele inkomenstoeslag. We stellen twee aanpassingen voor, namelijk het verlagen van de hoogte en het opschuiven van de termijn om hiervoor in aanmerking te komen (vanaf 2021). Bij de hoogte van deze toeslag wordt rekening gehouden met de gezinssamenstelling. De hoogte van de toeslag is in vergelijking met andere gemeenten aan de hoge kant. Vandaar het voorstel om deze te verlagen. Besparing circa € 18.000. De termijn willen we vanaf 2021 opschuiven van 3 jaar naar 5 jaar. Dit betekent ook een jaarlijkse kostenbesparing van € 18.000. Hierdoor bestaat wel het risico dat er meer aanvragen binnenkomen voor andere voorzieningen binnen de bijzondere bijstand.

Het voorstel om te bezuinigen op de Bijzondere Bijstand Individuele Inkomenstoeslag wordt geschrapt. Het nadeel van € 36.000 dat hiermee ontstaat dekken we uit structurele begrotingssaldo. Dit heeft de gemeenteraad besloten via een amendement tijdens de vergadering over de programmabegroting 2020-2023 op 7 november 2019.

We stellen voor om structureel vanaf 2020 € 62.500 op te nemen in de begroting voor laaggeletterdheid. Een betere taal- en/of rekenbeheersing zorgt ervoor dat mensen minder hulp nodig hebben. Ook maakt het de kans op vinden of houden van werk groter. Een betere taalvaardigheid maakt mensen sociaal actiever, gezonder en gelukkiger. Daarom vinden we dat iedereen in Oss zo goed mogelijk moet kunnen lezen, schrijven, rekenen en voldoende digitale vaardigheden moet hebben. De laatste twee jaar hebben we een sterk netwerk gebouwd. Dit netwerk is de basis van de aanpak ‘verbeteren basisvaardigheden’. Met onze nieuwe aanpak proberen we nog meer mensen op geschikte taaltrajecten te krijgen. Daarnaast zorgen we dat werkgevers actiever mee gaan doen. Ook verbinden we de aanpak met andere maatschappelijke onderwerpen. Door samen te werken proberen we de kosten zo laag mogelijk te houden. De inzet van vrijwilligers in onze aanpak past hierbij. Voor een succesvolle, duurzame aanpak is structurele financiering van € 62.500 nodig.

We willen extra geld beschikbaar stellen voor de aanpak van armoede en schulden. Het gaat om € 157.000 in 2020, € 283.000 in 2021, € 237.000 in 2022 en € 159.000 in 2023. Vanaf 2020 geldt een nieuw beleidskader Armoede en Schulden. Dat leggen we dit najaar ter besluitvorming voor aan de gemeenteraad. Het nieuwe beleidskader vervangt het beleidskader Schuldhulpverlening 2016-2020 en de armoedenota’s deel 1 en 2. We kiezen voor een gezamenlijk beleidskader armoede en schulden, omdat we geloven dat een integrale aanpak beter is voor onze inwoners. We willen in onze communicatie en dienstverlening meer rekening houden met de invloed van stress en schaamte bij geldzorgen en deze verminderen. Om stress-sensitief te werken en maatwerk te leveren breiden we onze dienstverlening uit (onder andere opkopen van schulden). Dat brengt extra kosten met zich mee. We gaan door met de aanpak van armoede onder kinderen, het stimuleren van participatie en we werken intensief samen met onze armoedevoorzieningen. Daarnaast hebben we vorig jaar in de algemene uitkering tot en met 2020 jaarlijks € 113.000 extra gekregen voor het voorkomen van schulden en de bestrijding van armoede. Het wegvallen van die middelen vangen we op door het budget voor Oss innoveert Armoede voor Kinderen en het budget voor wijkgerichte activiteiten te stoppen. Dat hebben we in het kostenplaatje meegenomen.

Voor de stichting Helpende Handen Oss geven we een garantie af van maximaal € 10.000 als tegemoetkoming voor de huisvestingskosten. Dit heeft de gemeenteraad via een amendement besloten tijdens de raadsvergadering over de programmabegroting 2020-2023 op 7 november 2019.

Het Rijk stelt gelden beschikbaar voor toezicht en handhaving. Het betreft een bedrag van in totaal € 14.000.

We ontvangen jaarlijks minder voor WSW en meer voor Wa-jong en begeleiding. Voor de WSW gaat het om € 80.000 minder in 2019, dit loopt af tot € 49.000 in 2023. Voor de Wa-jong gaat het jaarlijks om tussen de € 9.000 en € 14.000. We passen onze budgetten hierop aan.

We ontvangen vanaf 2020 jaarlijks € 44.000 voor de uitvoering van levensvatbaarheidsonderzoeken in het kader van de BBZ. Dit voegen we toe aan onze budgetten. Met ingang van 1 januari 2020 wordt de financieringssystematiek van het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) vernieuwd. Onderdeel van deze vernieuwing is dat de levensvatbaarheidsonderzoeken die worden uitgevoerd in het kader van het Bbz niet meer worden bekostigd via een specifieke uitkering, maar via het gemeentefonds. Deze uitvoeringskosten voegen we toe aan ons budget.